Diyetisyen Desteği

Kliğimizde verdiğimiz infertilite tedavilerinin yanı sıra var olan gebelik takiplerinde de, aşırı kilo alımı ya da gebelik şekeri saptanması gibi durumlarda diyetisyen ile kombine takip önermekteyiz. Bunun yanı sıra infertilitede veya tüp bebek tedavisi süreçlerinden önce PCOS ile kliniğimize başvuran hastalarda da insülin direnci, bel çevresi için de oldukça önemlidir takip. Kombine destekler ile tedavi çok daha kolay olacaktır.

Sürdürülebilir beslenme

Beslenme veya diyet kavramları duyulduğunda belki birçoğunuzun aklınıza ilk yasaklarla dolu olan bir süreç geliyor. Çünkü beslenme çoğu kişi tarafından sadece karın doyurmak veya insanın canının çektiği şeyleri yeme- içme ile alakalı olduğu düşünülüyor. Bir yandan böyle düşününce sabahtan akşama kadar sadece simit çay veya başka sevdiğiniz tek besinle açlık duygunuzu bastırabilirsiniz. Fakat bilimsel açıdan bu davranışlar beslenmeyi tanımlamaz. Beslenme; sağlığı korumak, geliştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için vücudun gereksinimi olan besin ögelerini yeterli miktarlarda ve uygun zamanlarda almak için bilinçli olarak yapılması gereken bir davranıştır. Kişilerin sağlıklı olarak yaşamlarını devam ettirebilmeleri için her gün 50 besin ögesine belirli miktarlarda ihtiyacı olduğu yapılan araştırmalarda saptanmıştır.

Sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme çok yönlü bir kavramdır. Ekolojik davranışlarla ilgili olarak gıda israfından kaçınma, yerel ve mevsimsel gıdaların tüketilmesi ya da dikkat edilmesi gibi unsurları kapsar. Bu unsurlarla beraber sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme kapsamında hayvan refahı, sağlıklı ve dengeli beslenme, yağ oranı düşük besinlerin tüketilmesi, et tüketiminin azaltılması şeklinde sağlıklı beslenme ile ilişkili diğer konularda yer almaktadır.

Her yerde geçen “sürdürülebilir beslenme” kavramı ne demek? Gezegenimize olan yardımı nedir?

Günümüzdeki iklim değişikliği, çevresel bozulmalar, biyoçeşitliliğin azalması ve kirlilik gibi mevcut beslenme sistemiyle alakalı sorunlar ülkeleri daha sürdürülebilir bir beslenme sistemi oluşturmaya zorlamaktadır. Sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme çok yönlü bir kavramdır. Ekolojik davranışlarla ilgili olarak gıda israfından kaçınma, yerel ve mevsimsel gıdaların tüketilmesi ya da dikkat edilmesi gibi unsurları kapsamaktadır. Bu unsurlarla beraber sürdürülebilir ve sağlıklı beslenme kapsamında hayvan refahı, sağlıklı ve dengeli beslenme, yağ oranı düşük besinlerin tüketilmesi, et tüketiminin azaltılması şeklinde sağlıklı beslenme ile ilişkili diğer konularda yer almaktadır. Sürdürülebilir diyetler, biyolojik çeşitliliğe ve ekosisteme karşı koruyucu, saygılı, kültürel olarak kabul edilebilir, ulaşılabilir, ekonomik açıdan uygun ve satın alınabilir; beslenme açısından yeterli, güvenli ve sağlıklı; doğal ve insan kaynaklarını en uygun şekilde kullanan diyetlerdir. Bu tanım insan sağlığının, yaşanılan ekosistemin sağlığından ayrılamayacağının çok net bir göstergesidir. Çevresel olarak sürdürülebilir beslenmede, toprak kullanımı, atıkların yönetimi, emisyonlar ve biyolojik çeşitlilik gibi kriterlerle tanımlanabilir.

Peki sürdürülebilir beslenme neden bu kadar önemli?

Gıdalardaki karbon ayak izlerinin yaşam döngüsünün değerlendirilmesi artık besin üretimindeki çevresel etkinin bir ölçüsü olarak kabul edilmektedir. Kentleşen ve gelir oranı artan nüfusların beslenme şekilleri de değişmeye başlamıştır. Varlıklı, şehirli nüfus daha kalorili, et, tavuk, süt gibi hayvansal gıda odaklı beslenme şekillerini tercih ediyor bu da gerekli olan protein ihtiyacından daha fazlasının alınmasına sebep oluyor. 2009 yılı itibariyle sağlıklı bir yetişkinin tüketmesi gereken günlük 56 gram protein sınırı aşılmıştır ve dünya ortalaması 68 grama ulaşmıştır. Bu miktar dünyanın zengin bölgelerinde ise çok daha yüksek bulunmuştur. Sığır üretimi, yenilebilir birim başına, bezelye, fasulye gibi yaygın bitkisel gıdalara göre 20 kat daha fazla toprak kullanımını gerektirmektedir ve bu da 20 kat daha fazla sera gazı emisyonuna neden olmaktadır. Mesela; etin uygun miktarı her ne kadar besin içeriği açısından faydalı olsa da belirli tüketim miktarları aşıldığında veya et ağırlıklı beslenme tipinde sera gazı etkisi arttırmaktadır. Yani et ürünlerinin az olduğu beslenme türlerinin sürdürülebilir beslenme doğrultusunda daha az çevresel etkilere neden olduğu ve daha sağlıklı olabileceği araştırmalar tarafından doğrulanmıştır. Bunlarla birlikte birçok hayvansal gıda üretim öncesinde tahıl bazlı beslenmeye ihtiyaç duyduğu için, hayvansal gıdalardaki artan talep bitkisel gıdalardaki artan talebe nazaran gıda açığını daha da arttırmaktadır.

Sebze, meyve ve tahıllar gibi farklı gruplardaki besinlerin et ve süt grubundaki besinlere göre çevresel etkilerinin az olmasının nedeni üretimlerinin daha verimli olmasıdır.

Geleceğe yönelik sürdürülebilir beslenme kalıplarının, sağlığı teşvik etmek ve biyoçeşitliliği sağlamak için çeşitli bitkisel ve hayvansal besinleri içermesi gerektiği kabul edilmektedir. Yani kendi tercihiniz dışında bunun için vegan veya vejetaryen olmanıza gerek yok.

Beslenme şeklinizde yapacağınız küçük değişikliklerin küresel etkisi oldukça yüksek olabilir. Sürdürülebilir beslenme için neler yapılabilir?

“Sürdürülebilir Gıda Geleceği İçin Beslenme Biçimini Değiştirme” raporunun temelini oluşturan araştırmalarda değişik beslenme senaryoları oluşturulmuş ve etkileri değerlendirilmiştir.

Yeterli ve dengeli beslenme tipiyle besin çeşitliliği arttırılmalıdır.
Kırmızı et ve işlenmiş et tüketimi azaltılmalıdır. Haftanın bazı günleri etsiz gün olarak belirlenebilir.
Mevsimine göre, avlanma yöntemine göre, sürdürülebilir balıkçılık yoluyla sağlanmış balıkları tercih edin.
Zengin protein kaynağı olan kuru baklagillere, ceviz, fındık gibi yağlı tohumların tüketimine özen gösterin.
Mevsimine göre meyve ve sebze tüketimini arttırın.
Çevre dostu besinler seçin.
Dışardan aldığınız besinlerin paketlenme şekline dikkat edin.
Alışveriş listesi yapıp, ihtiyacınızı belirleyip ona göre alışveriş yapın.
Yiyecekleri uygun depolayın.
Artan yemekleri değerlendirin.
Geleceğimiz için gıda israfını azaltmayı hedefleyin.

İsrafı azaltmak, sağlığımızı ve çevremizi korumak, doğanın kıymetini bilmek, geleceği beslemek hepimizin ortak sorumluluğu. Dilerim herkes elini taşın altına koyar…