Yumurtaların Uyarılması

Normalde her kadın, her ay bir yumurta geliştirerek; yumurtlar, çatlar ve adet görür. Normal döngüye sahip olan her kadın, bir tane yumurta büyütken seçerken bebek tedavilerinde büyüyen yumurta sayısının artmasını sağlamak ilaçlar ile hedeflenmektedir.

Tüp bebek tedavisinde amaç, çok sayıda follukül elde etmektir. Tüp bebek tedavisinde büyütülen ve elde edilen yumurtaların hepsine mikroenjeksiyon yapılamaz ne yazık ki. Ancak sadece olgun olanlarına mikroenjeksiyon yapılacağı için, mikroenjeksiyon yapılan hastalarda da ancak %80’i döllenebildiği ve her döllenen yumurtaların da iyi kaliteli transfer hakeden embriyoya dönüşememesi nedeni ile ilk başta uyarılan yumurta sayısı ne kadar fazla olur ise ve ne kadar fazla yumurta toplanır ise başarı da o kadar yüksek olacaktır. Yumurtaların uyarılması, süreç boyunca rakam düşecek. Kayıplar olacağı için toplanan yumurta sayısının fazla olması hastanın başarı şansını yükselten değerlerden birisidir.

Ne kadar çok yumurta uyarırsak o kadar çok yumurta topluyoruz. Ne kadar çok yumurta toplanırsa ICSI yapılacak olan yumurta sayısı artış gösteriyor. Yumurtaların uyarılması ile doğru orantılı olarak da embriyo sayımız artar. Böylelikle aslında transfer edilecek olan embriyoların kalitesi arttığı gibi bir de dondurulmaya uygun embriyolarımız da elde edilme ihtimalimiz artar.

Dondurulmuş embriyo transferi. Diğer yıllarda yeniden yumurta büyütmeden dondurulmuş embriyo transferi ile gebelik elde etmek mümkün. Maddi olarak da manevi olarak da daha konforlu bir tedavi şekli. Hasta için dondurulmuş embriyo transferi avantaj olarak kabul etmek mümkün. Tek bir yumurta toplamadan sonra. Diğer ilerleyen senelerde de birden fazla gebelik ve doğum elde etmek mümkün.

Yumurtalıkların Uyarılması Nasıl Olur?

Yumurtaların uyarılması, anne adayının muayene bulguları göz önüne alıyoruz. Beraberinde de yaşına, geçmiş tedavilerine göre kişiye özgü bireyselleştirilmiş tedavi şeklinin seçimi. Yumurtalıkların uyarımı ile birlikte maximum yanıt almayı hedefliyoruz. Bu bulgulara göre ön değerlendirme de eğer farklı metotlar uygulanması gerekir. Bu durumda ise hastaya o zaman tedavi planlamasının seyrin değişmesi mümkün.

Yumurtalıkların uyarılmasında hazırlık ilaçları başlanmış bile olsa yumurtalıkların büyütülmesine. Uyarılmasına adetin ikinci ya da üçüncü günü başlamak mümkün. Daha öncesinde ya da dönem ortasında tedaviye başlamak mümkün değildir. Adetin ikinci ya da üçüncü gününde öncelikle ultrasonografi ile yumurtalıkları değerlendirerek, rahim içerisinde ya da rahim duvarında tedaviye engel bir durum söz konusu mu herhangi bir over kisti vs. var mı diye hastayı değerlendirmekteyiz.

Ultrason bulgularında herhangi bir engel söz konusu değil ise. O zaman kan testleri alınarak FSH TSH E2 PRL değerlerinin kontrolü sağlamak mümkün. Değerlerin normal olduğundan emin olduktan sonra. Kişinin yumurta rezervine, yaşına, hormon değerlerine. Hatta kilosuna göre belirlenen ilaç dozları ile yumurtalıkları uyarıcı ilaçlara başlamaktayız. Yumurtalıkların uyarılmasında bazen tabletler yer alsa da. Tedavi şekline göre değişebileceği gibi genellikle iğne şeklinde ilaçları tercih etmekteyiz.

Yumurtalıkların Uyarılması ve İlaçlar

Yumurtalıkların uyarılması ve ilaçlar; kullanımı kolay. Genellikle cilt altı enjeksiyon ile kendinizin dahi eve yapabileceği enjeksiyon çeşitleridir.

Hastane ortamı gerekmeden ya da herhangi bir sağlık çalışanına gerek olmadan enjeksiyonlarını hastalarımız kendileri yapabilirler. İlk enjeksiyon eğitimlerini kliniğimizde vermekteyiz. İlk ilaç dozlarını anlatarak yapıp daha sonrasında da kendilerine emanet ediyoruz. Elbette bazen tedirgin olan hastalarımızın enjeksiyonlarını da devamında kliniğimizde yapabiliriz.

Bazen iğneli ilaç tedavisinin desteğinin yanı sıra aynı zamanda yumurta rezerv düşüklüğü olan kadınlar için. Bu tedaviye eşlik eden yumurtalıkların büyümesini hassaslaştıran oral tabletler ile de desteklemek mümkün.

Size uygun olan ilaç destekleri ile tedavinizi belirleyerek ilaç dozlarınızı tarif edip ilaç anlatım klavuzunuzu da size teslim etmekteyiz.

Yumurtalıkların uyarımına ilaç desteği ile başlandıktan sonra belirli aralıklar ile hastanın kontrolünü sağlamaktayız. Yapılan tedaviye göre bazen sadece ultrasonografi takibi yeterli olur iken bazen de hem kan hem de ultrasonografi takibi isteyebiliriz. Süreç boyunca ortalama 3-4 gün aralıklar ile kontrole çağırıp, muayenelerinizi yaparak ilaca verdiğiniz cevabı değerlendirip; kan değerleriniz ile karşılaştırarak tedavinin devamlılığı hakkında sizi yönlendirmekteyiz.

Olgun Yumurta Nedir?

Olgun yumurtalar genellikle, çapı 16-18 mm civarında olan folluküllerden elde edilmektedir. Ancak çatlatma iğnesi yapılarak yumurta toplama zamanında da toplanan yumurtalar arasında embriyoloji laboratuvarından da size bilgi verilmektedir olgun yumurtalar hakkında. Yumurta sayısı ve olgun yumurta sayısı oldukça önemlidir. Çatlatma iğnesi yapılacak zaman oldukça önemli. Geç olması ya da erken yapılması elde edilecek yumurta sayısını ya da olgun yumurta sayısında değişikliğe neden olması mümkün. Çatlatma iğnesine kadar geçen zaman dilimi ortalama 8-12 günlük bir zamanı kapsar. 8-12 günlük follukül takiplerinin arkasından ancak çatlatma iğnesi önermek mümkün. Eğer tüp bebek tedavisi görüyor ise çift, çatlatma iğnesinden 36 saat sonra yumurtalar toplanır. Aşılama tedavisi görüyor ise 36 saat sonra sperm yıkanır. Enjekte edilirken sadece ovulasyon indüksiyonu tedavisi görüyor ise. Çifte o zaman da çatlatma iğnesini takiben ilişki önerilerinde bulunmaktayız.

Çatlatma Nasıl Yapılır?

Çatlatma iğne şeklinde yapılan bir enjeksiyondur. Uygulama saati son derece önemlidir. Uygulama saati hemşirenizin söylediği saatte yapmanız tedaviniz açısından belki de en önemli noktalardan birisidir. İlacın bozulmaması ve etkinliğinin azalmasına engel olmak için oda sıcaklığında bekletmekten kaçınarak soğuk zincirini bozmamak gerekir. Dolapta yumurtalık kısmında ilacınızı saklayabilirsiniz.

Yumurtalıkların Uyarılması İlaçlarının Yan Etkileri

Yumurtalıkların uyarılmasında kullanılan ilaç tedavilerinde kullanılan destek iğnelerinin ya da destek tabletlerinin yan etkileri bulunmamaktadır. Tek yan etkisi, rezerv yüksek olan hastalarda bazen kontrolsüz yumurta gelişmesine bağlı olarak aşırı uyarılması OHSS olarak adlandırıyoruz.

Yumurtalıkların Uyarılmasında Kullanılan İlaçlar Nasıl Saklanmalıdır?

Bu ilaçların bazıları soğuk zincir gerektirse de bazıları da oda sıcaklığında kalması mümkün. Soğuk zincir olan ilaçları buzluk kısmında değil. Yumurtalık veya raf kısmında +4 derecede saklanması önerilmektedir. Soğuk zincir gerektirmeyen ilaçların ise oda sıcaklığında da uzun süre muhafaza edilmesi mümkündür. Oda sıcaklığında kalan ilaçların da özellikle yaz günlerinde 25 derecenin altında olmak kaydı ile saklayabilirsiniz.

Yumurtalıklar Aşırı Uyarıldığını Nasıl Anlayabilirim?

Yumurtalıkların aşırı uyarılmasını; nefes darlığı, karında şişkinlik, karın çevresinde artma, idrar miktarında azalma gibi belirtiler ile kendini gösteriyor. Bu gibi belirtiler de hekiminize başvurmanızı önermekteyiz. İlk bulgu karın ve göğüs boşluğunda sıvı toplanmasıdır. OHSS’nin dereceleri mevcuttur. Kendinizde hissettiğiniz herhangi bir farklı bulgu da hekiminize başvurmalısınız.

Yumurtalıklarda Aşırı Uyarılma Olmaması için Hangi Önlemler Alınması Gerekmektedir?

Yumurtalık rezervi iyi olarak değerlendirilen hastalarda antagonist protokol uygulamak mümkün.
Kilo, yaş ve yumurtalık rezervine göre uygun dozlar belirlemek mümkün.
Çatlatma iğnesini uygun bir şekilde seçmek.
Fazla toplanan yumurta durumunda transfer yapmıyoruz. Embriyoların dondurulması ve transferin ertelenmesi de öneriyoruz.

Toplanan Yumurta Sayısı Neye Göre Değişebilir?

Kadının genetik yapısına göre değişmesi olası.
Kilosuna göre değişiklik göstermesi olası.
Endometriozis varlığında değişiklik olası.
İnsülin direnci olan hastada değişiklik olası.
Kullanılan ilaç protokolüne göre değişiklik olası.

Yumurtlama Tedavilerinden Sonra Yumurtalık Rezervi Tamamen Tükeniyor mu?

Tüp bebek tedavisinden sonra ya da diğer destek tedavilerdeki uygulanan yumurtaların uyarılma tedavilerinde kullanılan dozlar hiç fark etmeksizin yumurtalık rezervinde azalma meydana gelmez. Yumurtalıkların uyarımı sadece o ay için geçerlidir. Yumurtalıklar uyarıldığında, sadece o ay toplanır ancak bir sonraki ay yeniden yumurta hücreleri canlanır ve büyür. Bir sonraki ayı etkileyen bir süreç değildir.