Blog Yazılarına Gözatın

Hormon tedavisi ile yumurtaların uyarılması adlı yazımızın içeriği şu şekilde;

Bebek isteği ile kliniğimize başvuran çiftlerimizde hedeflenen ilk aşama yeterli sayıda yumurta elde etmek, yeterli sayıda follukül büyümesini ve gelişmesini sağlamaktır.

Daha sonra ise yeterli sayıda döllenme yeteneğine sahip yumurta elde ederek yeteri kadar embriyo elde etmektedir. Bunlar amaçlanarak yumurtalıklara çeşitli ilaçlar ile uyarılma sağlanır.

Kontrollü overian hiperstimülasyon olarak adlandırılan bu süreç, birden fazla embriyo elde ederek gebelik oranını arttırmaktadır. Daha fazla sayıda embriyo elde edebilmeye giden yolda daha fazla yumurta elde etmekle başlar.

Yumurta Hücreleri Nedir? Hormon Tedavisi Uygulanmadan da Yumurtlama Oluyor Mu?

Yumurta hücreleri yumurtalıklarda bulunan follukül olarak da adlandırılan kesecikler tarafından çevrelenmiştir. Her adet döngüsünde birkaç tane follukül büyür ve çatlar.

Bu follukülün büyümesini sağlayan hormon ise FSH hormonudur. Bunlardan sadece bir tanesi baskın hale gelir. Diğerleri küçük kalır ve baskınlığını yitirir.

Folukül büyürken içindeki yumurta hücresi de doğru orantılı olarak olgunlaşır. Baskın follukül yeterli kadar büyüklüğe ulaştığı zaman vücutta birkaç farklı hormonal değişiklikler meydana gelir.

LH adı verilen hormon ani bir artış gösterir. Bu nedenle arkasından da bunu takiben bir düşüş meydana gelir.

Bu değişim ise follukülün çatlamasına neden olur, çatlayan folluküldeki yumurta hücresi karın boşluğuna atılarak tüpler tarafından yakalanmaktadır. Döllenme ise tüplerde gerçekleşir.

Hormon tedavisi ile yumurtaların uyarılması yazımızın bir diğer başlığı ise;

Kontrollü Overian Hiperstimülasyonun Amacı Nedir?

Yumurtlama tedavilerinde değişik tedavi metotları uygulamak mümkün. Yumurtalıkları uyarmak için ise bazı hormonal desteklere ihtiyaç duyuyoruz. Bunlardan ise neredeyse tüm dünyada en sık uygulanan yöntemlerden birisi CC dir.

Normal yumurtlama tedavilerinde uygulanırken, tüp bebek tedavilerinde uygulanan ilaçlar ve tedavi metotları birbirinden farklıdır. Bunun nedeni ise uyarılan yumurta sayısının genelde bu ilaç ile yetersiz olmasıdır.

CC tedavisi genellikle spontane ilişki hedeflenen ya da aşılama tedavisi hedeflenen destek tedavilerde kullanılan ajanlardan birisidir.

Tüp bebek tedavilerinde ise uygulanan hormonlar hMG ve FSH dır. Vücutta beyin tarafından sağlanan FSH hormonu destektir. hMG ise menopozdaki kadınların idrarlarından elde edilen ve eşit miktarda FSH ile LH içeren hormonları barındırır.

Tek başına FSH hormonu, rekombinant teknoloji ile yapay olarak üretilmektedir. hMG ya da FSH tek başına verilmesi halinde kontrolsüz uygulanması ile birlikte zamansız olarak çatlama meydana gelmesi olası. Bu nedenle tedavi yarım kalması olası.

Tedavi iptali olası. Bu durumlarda erken luteinizasyon ismi verilmektedir. Tüp bebek tedavilerinde ilk başlarda neredeyse çoğunluğuna yakın bir kısmı bu neden ile iptale gitmekte idi.

Bu nedenle tüp bebek tedavilerinde uygulanan bu hormonlarla birlikte gnRH analogları adı verilen ajanlarda tedavilerde yer almaktadır.

Tüp Bebek Tedavilerinde Yumurtaları Uyarırken Kullanılan Protokoller Nelerdir?

Kısa protokol uygulamak mümkün. Adet kanamasının üçüncü ya da ikinci günüde başlanarak hMG ya da FSH hormonu ekliyoruz. Yumurtalar olgunlaşana kadar ortalama 10-12 gün kadar indüksiyon devam etmektedir.

Uzun protokolde ise GnRHa uygulaması ile birlikte bir önceki adet döngüsünün 21. günü başlanır tedaviye. Diğer adetin ise ikinci ya da üçüncü gününde baskılanmanın olup olmadığını kontrol ile birlikte hmG ya da FSH ile uyarıcı ilaç tedavisine başlanmaktadır. Çatlatma iğnesine kadar ilaç desteği devam eder. 

Kullanılan ilaç protokolü, hastanın yaşına göre ve yumurtalarının vereceği cevaba göre değişkenlik göstermektedir. Genç hastalarda ya da yumurta rezervi daha iyi olan hasta grubunda daha iyi yanıt alabilirken. İleri yaşlı hastalarda ya da yumurtalıklarının durumu iyi olmayan hasta grubunda da kullanılan ilaç doz miktarında artış izlenmektedir.

Yumurtlama Tedavilerine Ne Zaman Başlanmaktadır?

Tüm yumurtlama tedavilerine adetin ikinci ya da üçüncü günü başlanmaktadır. Adetin ikinci ya da üçüncü günü kliniğimize başvuran hastamızda öncelikle ultrasonografi kontrolünün arkasından hormon analizleri tamamlanarak hastaya özel bir tedavi protokolü hazırlamaktayız.

Uyarı tedavis ile birlikte hastanın belli aralıklar ile kontrole gelmesi istenmektedir. Bu kontrollerde vajinal ultrasonografiler yapılarak gelişen folluküllerin sayısına bakıyoruz.

Follukül sayıları ve çapları ile birlikte kontrol sonrası aynı zamanda östrojen değerinin kontrolü de doğru orantılı ilerler. Bu nedenle tedavide amaç oldukça fazla sayıda 16-18 mm çapında follukül elde etmektir.

Bu süreç ise kişiden kişiye göre değişmek ile birlikte ortalama 8-12 gün kadar sürmektedir. Follukül başına denk gelen östrojen düzeyi ise hemen hemen 200’dür. Folluküller yeterli büyüklüğe ulaştığında ise çatlatma iğnesi uygulanır.

Hcg hormonu olarak adlandırılmaktadır. Ticari isimleri birbirinden farklıdır. Tedavinin süresi değişkenlik gösterir. Hcg hormonu enjeksiyonundan yani çatlatma iğnesinden otuz altı saat sonra eğer spontane ilişki planlanıyor ise, ilişki aşılama planlanıyor ise aşılama tedavisi, tüp bebek planlanıyor ise de yumurta toplama uygulanmaktadır.

Ovulasyon İndüksiyonunda Komplikasyon Var mıdır?

Ovulasyon indüksiyonunda yani yumurtlama tedavisi süresince en ciddi oluşma ihtimali olan komplikasyon OHSS dediğimiz kontrolsüz bir hiperstimülasyon sendromudur.

Burada salgılanan hormonların etkisi ve yumurtalıkların aşırı cevap vermesi ile birlikte karın boşluğunda, göğüs boşluğunda, cilt altı gibi bölgelerde sıvı toplanmaktadır.

Ciddi vakalarda ise hastane yatışı dahi gerektirebilen OHSS karından toplanan sıvının fazla olması halinde iğne ile aspire edilerek boşaltılması sağlanır. Hastaya da damardan sıvı desteği verilmektedir.

Tedavinin süreci ve OHSS nin ağırlığı kişiden kişiye göre değişiklik göstermesi olası.

OHSS Nedenleri Nelerdir?

OHSS nin nedenleri ne yazık ki hala tam olarak bilinememektedir. Ancak yüksek östrojen düzeyinin OHSS oluşumunda rol oynadığı bilinilmektedir. Hcg hormonu sonrasında on gün içinde sendrom oluşması olası. Tedavi döngüsü sırasında ise gebeliğin oluşması ve vücudun kendi hcg üretimine başlaması da eklenirse OHSS ağırlaşması olası.

Polikistik over sendromu olan hastalarda, 35 yaşından küçük olmak, vücut kitle endeksinin düşük olması gibi durumlarda çok sayıda follukül izlenmesinde ve daha önce OHSS geçirmiş olması risk faktörlerini de etkileyen nedenler arasında saymak mümkün.

Bu yazımızda sizlere hormon tedavisi ile yumurtaların uyarılması hakkında bilgiler verdik. Bu nedenle merak ettiğiniz diğer sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.